Terazpasy.pl / Stadion / Historia stadionu / Historia Stadionu Cracovii

Historia Stadionu Cracovii

2010-09-21_Budowa_Stadionu_Cracovii_57_600

Historia stadionu Cracovii jest niemal tak długa jak historia samego Klubu. Piłkarze żadnego innego klubu w Polsce nie rozgrywają swoich meczów nieprzerwanie w tym samym miejscu tak długo jak piłkarze Cracovii.

Dzięki uprzejmości zasłużonego Seniora Cracovii Pana Mieczysława Błażka przedstawiamy zapis najważniejszych wydarzeń z historii stadionu Cracovii, który 31 marca 2012 roku obchodzi jubileusz 100-lecia powstania. Artykuł ukazał się w pierwszym numerze gazety Terazpasy.pl wydanej 25 października 2010 roku z okazji otwarcia nowego stadionu Cracovii.

blazek-historia-stadionu-cracovii

1. 31 marca 1912 roku - uroczyste otwarcie i poświęcenie przez księdza wikariusza Jana Surowiaka stadionu, poprzedzające towarzyski mecz piłkarski z Pogonią Lwów. Budowę rozpoczęto w 1911 r. i otwarto na terenie tzw. łąk zwierzynieckich koło Błoń (teren objęty dzisiejszymi ulicami 3 Maja, Krasińskiego, Wąsowicza i Kraszewskiego) wydzierżawionym od Sióstr Norbertanek. Zrealizowano go według projektu inż. arch. Franciszka Mączyńskiego kosztem około 21.000 koron. Nosił oficjalną nazwę "Park Gier KS Cracovia" i składał się z boiska piłkarskiego, żużlowej bieżni, drewnianej trybuny na 500 miejsc siedzących i nasypów ziemnych na 5.000 miejsc stojących (nieco później dobudowano boisko do gier i korty tenisowe).

Stadion był trzecim co do wielkości na ziemiach ówczesnego zaboru austriackiego. Inicjatorami budowy byli członkowie zarządu Klubu - Prezes Stanisław Kopernicki, dr Tadeusz Konczyński oraz Kazimierz Jurjewicz, którzy potrafili zorganizować i zebrać środki finansowe. Biorąc pod uwagę datę powstania stadionu i stan dzisiejszy można stwierdzić, że jest to najstarszy istniejący obecnie stadion piłkarski w Polsce.

1912-cracovia-drewniana-trybuna

1912 r. - drewniana trybuna

2. Grając na swoim stadionie - Cracovia zdobywa mistrzostwo Galicji w piłce nożnej w 1913 roku.

3. W okresie Pierwszej Wojny Światowej stadion zostaje przeznaczony na potrzeby wojska i ulega dewastacji. W 1916 roku następuje niespodziewany zwrot. Dzięki wybiegom działaczy i pomocy władz wojskowych Twierdzy Kraków (taką oficjalną nazwę nosiło wtedy miasto) następuje remont stadionu i dochodzi do meczów piłkarskich pomiędzy wojskową reprezentacją Krakowa a budapeszteńskim Klubem Nemzeti (11 i 12 czerwca 1916 r.). Było to w warunkach prowadzonej wojny niesłychanym wydarzeniem i wyczynem.

4. W 1917 i 1918 roku piłkarze Cracovii rozgrywają szereg spotkań z drużynami wojskowymi, polskimi i czeskimi. Na jednym z meczów w 1917 roku pojawia się Brygadier Józef Piłsudski i pozostaje do końca życia wiernym sympatykiem Klubu.

1917-06-cracovia-pilsudski

1917 r. - Józef Piłsudski na stadionie Cracovii

5. Po zakończeniu wojny i odzyskaniu niepodległości - sport a zwłaszcza piłka nożna powraca na stadion w zorganizowany sposób. W 1919 i 1920 roku piłkarze Cracovii zwyciężają w rozgrywkach okręgowych.

6. W 1921 roku odbywają się pierwsze mistrzostwa Polski w piłce nożnej. 21 sierpnia 1921 roku o godzinie 17:00 pierwszy mecz piłkarzy Cracovii z Pogonią Lwów. Wygrywają 2:0, a pierwszego historycznego gola zdobywa Stanisław Mielech.

7. W 1921 roku na stadionie pojawiają się kolarze ścigający się na prowizorycznym, ziemnym torze wokół boiska piłkarskiego.

8. W miesiącach czerwcu i wrześniu 1922 roku stadion jest świadkiem meczów hazeny, czyli odmiany 11-osobowej piłki ręcznej kobiet na boisku piłkarskim.

9. Stadion Cracovii jest miejsce występów reprezentacji Polski w meczach międzynarodowych:
 - 14 maja 1922 r. z Węgrami
 - 3 czerwca 1923 r. z Jugosławią
 - 19 lipca 1925 r. z Węgrami

10. W latach 1923 - 1924 pojemność stadionu zostaje powiększona do 11.000 widzów.

11. Od 1 stycznia 1925 roku rozpoczyna się na stadionie tradycja Treningów Noworocznych piłkarzy Cracovii.

12. W miesiącu lipcu 1925 roku wielka powódź zalewa część miasta, Błonia i niszczy stadion.

1925-07-cracovia-powodz-2

1925 r. - powódź zalewa stadion Cracovii

13. W 1926 roku zostaje oddany do użytku betonowy tor kolarski a widownia ulega dalszemu powiększeniu.

14. Od 4 maja 1928 roku uchwałą Zarządu Klubu - stadion nosi imię Marszałka Józefa Piłsudskiego.

15. W miesiącu październiku 1929 roku na stadionie zostaje zamontowany pierwszy w Krakowie zegar boiskowy firmy ETERNA. Fundatorem jest znany zegarmistrz krakowski A. Sulikowski.

16. W miesiącach sierpniu 1931 r., kwietniu 1932 r., oraz na wiosnę 1935 r. potężne wichury niszczą wybudowaną w 1927 r. krytą drewnianą trybunę.

1935-cracovia-po-huraganie

1935 r. - stadion Cracovii po huraganie

17. W miesiącu czerwcu 1935 r. zostaje przeprowadzona pierwsza radiowa relacja ze stadionu (Radio Kraków - mecz Cracovia - Ruch Chorzów).

18. W 1936 r. odbudowano zniszczoną huraganami krytą trybunę.

19. W 1937 r. tor kolarski uzyskuje oświetlenie elektryczne.

20. W miesiącu wrześniu 1939 r. stadion zajmują niemieccy okupanci. Stadion zdewastowany - kilka lat pełni rolę parkingu i magazynu. Nie ma mowy o działalności sportowej. Działa zniszczenia dopełnia rosyjska Armia Czerwona zajmując stadion od stycznia do marca 1945 r.

1945-10-cracovia-zakladanie-drenow

1945 r. - zakładanie drenów na stadionie Cracovii

21. Dzięki staraniom Zarządu Klubu z Prezesem Stanisławem Żurem na czele oraz olbrzymiej pracy społecznej działaczy, sportowców i sympatyków Klubu stadion zostaje oddany do użytku - prowizorycznie we wrześniu 1945 r. a oficjalnie na wiosnę 1946 r.

22. W dniu 11 kwietnia 1948 r. podczas ligowego meczu z KS Ruch Chorzów zostaje pobity dotychczasowy rekord frekwencji na stadionie - 25.000 widzów.

23. Dzień 18 marca 1951 r. to mecz z ŁKS Łódź na własnym stadionie i zarazem 300. mecz Cracovii w ekstraklasie.

24. W latach 1952 - 1955 odgórną decyzją władz administracyjno-politycznych KS Cracovia dzieli stadion z KS Stal Nowa Huta, późniejszym KS Hutnik nie mającym jeszcze swojego obiektu.

25. W dniu 21 listopada 1954 r. po przegranym meczu z CWKS Legia Warszawa (0:2) stadion jest świadkiem pierwszego powojennego spadku piłkarzy Cracovii z ekstraklasy.

26. W dniu 12 lipca 1961 r. ze stadionu realizowana jest pierwsza telewizyjna transmisja piłkarska z Krakowa. Cracovia jako pierwsza w mieście prezentuje się w meczu z KS Ruch Chorzów.

27. W dniu 16 grudnia 1963 r. na stadionie wybucha pożar. Całkowitemu spaleniu ulega historyczna drewniana trybuna. Uszkodzone zostaje boisko i tor kolarski. Przez niemal 3 lata piłkarze Cracovii są bezdomni. Rozgrywają mecze na stadionach WKS Wawel i GTS Wisła.

1963-12-16-cracovia-pozar-stadionu

1963 r. - pożar stadionu Cracovii

28. Wskutek zawiłych procedur i przeszkód stwarzanych przez ówczesne władze Krakowa - udało się dopiero w 1967 r. całkowicie dokończyć generalną odbudowę i przebudowę stadionu. Oficjalny termin otwarcia nowego stadionu wyznaczono na dzień 11 września 1966 r. Miał to być główny moment uroczystości jubileuszowych 60-lecia Klubu. W uroczystości otwarcia uczestniczyło ok. 25.000 osób. Olbrzymie zasługi w odbudowie stadionu ponieśli ówcześni Prezesi Zarządu Klubu - St. Warmuz i J. Antoniszczak.

29. W dniu 10 września 1969 r. podczas meczu I-szej Ligi z KS Górnik Zabrze został pobity kolejny rekord frekwencji na stadionie - prawdopodobnie ok. 35.000 widzów.

30. Postępująca powoli dalsza modernizacja stadionu i porządkowanie najbliższego otoczenia przez władze Krakowa powodują, że w 1965 r. uchwałą Rady Miasta powstaje między stadionem a hotelem Cracovia nowa ulica, którą nazwano imieniem Józefa Kałuży, legendarnego piłkarza i działacz Klubu. Od tej chwili jest to nowy adres stadionu (poprzednie to Al. F. Focha oraz. Al. A. Puszkina).

31. Zmianą na stadionie jest wybudowanie w latach 1974 - 1976 nowego ażurowego budynku klubowego od strony ul. J. Kałuży wraz z nowym wejściem na stadion i parkingiem. Zrealizowano również wyburzenie starego i nowego budynku tzw. Wiechciówki, gdzie całe lata mieściły się szatnie i zaplecze piłkarskie.

32. Kolejna modernizacja - 22 lipca 1979 r. zakończono instalowanie na stadionie nowych ławek ze sztucznego tworzywa o łącznej długości 5.000 metrów. Postawiono również kabinę dla sprawozdawców radiowo-telewizyjnych.

33. Z okazji jubileuszu 75-lecia Klubu, w miesiącach sierpniu i wrześniu 1981 r. na stadionie zorganizowano turniej piłkarski byłych mistrzów Polski (KS Cracovia, GTS Wisła, KS Ruch Chorzów, CWKS Legia Warszawa). Turniej wygrywa CWKS Legia.

34. W dniu 1 stycznia 1982 r. w warunkach ogłoszonego 14 dni wcześniej stanu wojennego w Polsce - mimo olbrzymich trudności odbył się tradycyjny Trening Noworoczny. Specjalną zgodę na to zgromadzenie wydały władze wojskowe, a na trybunach stadionu zasiadło na wszelki wypadek ok. 300 członków ZOMO.

35. W dniu 31 października 1991 r. Zarząd KS Cracovia z Prezesem Józefem Kalitą na czele, przywraca specjalną uchwałą stadionowi obowiązującą do 1928 r. nazwę imienia Pierwszego Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego (zakazaną w latach 40-tych przez komunistyczne władze).

36. W lecie 1993 r. stadion zostaje doprowadzony do wzorowego stanu dzięki wynajęciu go przez Zgromadzenie Świadków Jehowy. W zamian za udostępnienie stadionu do celów religijnych wykonali oni szeroki zakres robót remontowych i porządkowych.

37. Kolejne piony przebudowy stadionu przez firmę IVACO, która miała być nowym sponsorem Klubu, doprowadziły do przedwczesnego niestety jak się okazało wyburzenia budynku klubowego w 2000 r. Na terenie stadionu postawiono pakamery dla pracowników budowlanych mających realizować przebudowę stadionu i budowę centrum handlowego. Ponieważ wskutek licznych protestów i ostatecznej decyzji Naczelnego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 2002 r. nigdy do tej realizacji nie doszło, a Klub musiał się gdzieś pomieścić - do pakamer na stadionie od strony ul. J. Kraszewskiego przeniósł się Zarząd i biuro Klubu. Tam urządzono również prowizoryczne szatnie, natryski i sanitariaty dla piłkarzy.

budynek-klubowy-kaluzy

2000 r. - budynek klubowy przy stadionie Cracovii

38. Na przełomie XX i XXI wieku (1998 - 2002) Klubowi groziło bankructwo i likwidacja. Brak jakichkolwiek środków finansowych. To ciężki okres dla stadionu, który został bardzo zaniedbany. W jego pomieszczeniach często brakowało energii elektrycznej, ciepła i wody. Wyłączane były telefony.

39. Utworzenie i zarejestrowanie spółki Miejski Klub Sportowy Cracovia Sportowa Spółka Akcyjna i objęcie przez nią opieki nad sekcją piłkarską, powołanie przez Pawła Misiora w 2001 r. Grupy 100, która tak wiele dobrego dla piłki nożnej w Cracovii zrobiła, a przede wszystkim wejście od 2002 r. spółki informatycznej Comarch do działalności i sponsorowania sekcji piłkarskiej - doprowadziło do prawdziwego przełomu w strefie organizacyjno-sportowej Klubu.

40. W dniu 21 czerwca 2003 r. po zwycięskim meczu z KS Motor Lublin (2:0) - stadion był świadkiem radosnego awansu piłkarzy do II ligi (obecnie I liga).

41. W miesiącu czerwcu 2004 r. stadion jest miejscem kolejnych radosnych chwil. Pojawia się szansa awansu piłkarzy do ekstraklasy. 11 czerwca 2004 r. w ostatnim meczu drugoligowym na własnym stadionie Cracovia gromi Szczakowiankę Jaworzno 8:1. Ten wynik daje możliwość rozegrania meczów barażowych o wejście do ekstraklasy z KS Górnik Polkowice. W pierwszym meczu rozegranym na własnym stadionie w dniu 19 czerwca 2004 r. Cracovia wygrywa 4:0. Wynik ten powtarza 26 czerwca 2004 r. w meczu rewanżowym w Polkowicach. Powrót do ekstraklasy w 2004 r. po dwudziestu latach nieobecności staje się radosnym faktem.

42. Kolejne poważne zmiany w infrastrukturze stadionu spowodowane zostały wymogami licencyjnymi PZPN wobec klubów ekstraklasy. W okresie od lipca 2004 r. do sierpnia 2005 r. na stadionie wykonano olbrzymi zakres prac modernizacyjnych obejmujący m.in.: poszerzenie boiska piłkarskiego, wyburzenie fragmentu toru kolarskiego wskutek czego praktycznie przestał on istnieć, zainstalowanie kilu tysięcy nowych krzesełek, zadaszenie części miejsc siedzących, wykonanie oświetlenia o mocy 1400 lx, wykonanie podgrzewania murawy boiska, modernizacje kontenerów z szatniami i stanowisk dziennikarskich na trybunach.

2005-stadion

2005 r. - oświetlenie na stadionie Cracovii

43. W związku z bolesną śmiercią Papieża Jana Pawła II - w dniu 4 kwietnia 2005 r. zorganizowana został na stadionie msza święta w intencji zmarłego Ojca Świętego - wieloletniego sympatyka Klubu. Pod olbrzymim transparentem z napisem "Ojcze Święty żegna Cię Twoja Cracovia" przy ołtarzu zgromadziło się ok. 25.000 sportowców i sympatyków wszystkich klubów. Ta msza zwana później "mszą pojednania" stała się olbrzymią manifestacją w duchu zgody i pojednania wszystkich uczestników i ważnym elementem uroczystości pogrzebowych w Krakowie związanych ze śmiercią Papieża.

44. W dniu 10 kwietnia 2005 r. w czasie ligowego meczu piłkarskiego z Legią Warszawa znów pokłoniono się na stadionie wielkiemu Polakowi - Papieżowi. Oba zespoły wyszły na boisko w białych koszulkach z wizerunkiem Ojca Świętego. Odbyła się wspólna modlitwa i odśpiewanie oazowej pieśni "Barka". Grano bez dopingu nagradzając akcje tylko oklaskami. Panowała bolesna, ale piękna i wzniosła atmosfera.

45. W dniu 28 sierpnia 2005 r. Cracovia w meczu z Legią Warszawa rozegrała na stadionie 600. mecz w ekstraklasie.

46. Lata 2008 - 2009: podjęta decyzja Rady i Zarządu Miasta Krakowa o całkowitej przebudowie stadionu piłkarskiego KS Cracovia polegającej na wyburzeniu istniejącego obiektu i wybudowaniu nowego o pojemności ok. 15.000 widzów z nowymi krytymi trybunami, zmienionym boiskiem, oświetleniem itp.

47. 17 lipca 2009 roku w gabinecie Prezydenta Krakowa Jacka Majchrowskiego podpisano kontrakt na budowę nowego stadionu Cracovii. Zadanie budowy nowoczesnego obiektu na ponad 15 tys. widzów za 157 mln złotych powierzono niemiecko-austriacko-polskiemu konsorcjum Alpine-Budus w którego skład weszły firmy Alpine Bau Deutschland AG, Alpine Bau GmbH, Alpine Construction Polska Sp. z o.o. z Krakowa i Katowickie Przedsiębiorstwo Budownictwa Przemysłowego "Budus".

48. 25 września 2010 roku przed ligowym meczem Cracovii z Arką Gdynia Prezydent Krakowa Jacek Majchrowski przekazał uroczyście nowy stadion Prezesowi MKS Cracovia SSA Profesorowi Januszowi Filipiakowi.

2010-09-21_Budowa_Stadionu_Cracovii_57_600

2010 r. - nowy stadion Cracovii

Inne wydarzenia odbywające się na stadionie na przestrzeni minionych lat:

1. Coroczne imprezy kolarskie na torze (mistrzostwa Polski, imprezy lokalne i międzynarodowe, zakończenia etapów kolarskich).

2. Wyścigi na torze z udziałem dzieci (rowerki, hulajnogi).

3. Wyścigi na torze małych samochodów - Fiat 126p.

4. Mecze piłki ręcznej kobiet i mężczyzn 11. osobowej na boisku piłkarskim - lata 40-te i 50-te ubiegłego wieku.

5. Zawody piłki koszykowej na parkiecie ustawianym na boisku - lata 40-te i 50-te ubiegłego wieku.

6. Mecze rugby - krajowe i międzynarodowe w 1956 i 1977 r.

7. Zwody łucznicze i pokazy gimnastyczne.

8. Coroczne mecze piłkarskie pomiędzy reprezentacjami krakowskich aktorów i dziennikarzy.

9. Koncerty muzyczne (w 1994 r. występ Boba Dylana, koncerty charytatywne, 2003-2006 r. występy sympatyka Cracovii, światowej sławy skrzypka Nigela Kennedy).

Opracował: Mieczysław Błażek - Członek Rady Seniorów KS Cracovia

Komentarze

Zaloguj się lub załóż nowe konto.

To będzie najładniejszy stadion

w I lidze

Zaloguj aby komentować

Zaloguj się lub załóż nowe konto.

Komentarze

Poczekają z decyzjami na porażkę z ŁKS
To juz chyba pożegnanie z trenerem,który w ekstraklasie gra najbardziej zachowawczo.Dla...
cracovia jesteś najbardziej nieudolna w ekstraklasie jeśli chodzi o transfery wstyd...
Po obejrzeniu na spokojnie skrótu, bo z trybun w emocjach to trochę inaczej wygląda, n...
Czas najwyższy żeby bramkarz przemyślał.na ławie swoje szmaty.Sokołowski i Maigaard ró...
Fakty są takie, że były transfery na pozycję, które chciał trener. Drożdż zwolnił Majew...
Ciekawa by była odpowiedź Jacusia, gdyby którykolwiek mu to pytania zadał na najbliższe...
Najlepsze są od lat "transfery" z Cracovii, czyli seryjnie odchodzący za darmo po zakoń...
Są transfery ... To nie wszystkio.....ile się sprawdziło.......tak jest gdy nie ma się...
Ciekaw jestem, czy w kontraktach piłkarzy są wpisane opcje rozwiązania umowy w razie de...
moze byc za obydwu kadencji. jest taki? jesli chodzi o wartosc dodana z lawki widac jak...
Wystawienie Sokołowskiego jest nie do obrony. Facet przeszedł koło meczu.Miał wszystko...
Szczęśliwy punkt biorąc pod uwage, że drużyna gra pierwsze 10 i ostatnie minut. Co je...
Jak już kiedyś pisałem Jacuś usiłuje się utwierdzić, a także nas przekonać, ze zimowe z...
Jak można było Rakoczego posadzić na ławce,kiedy on bez nogi będzie lepszy od tego Duńc...
Lepiej żeby przegrali ,może by nie było już trenera a tak dalej z uratowana dupa. Kole...
No i na końcówkę sezonu będziemy chyba uzależnieni od innych drużyn wciąż nie rozumiem...
I znów Jacusiu jesteś wkur…ny? Jak się wychodzi u siebie z 8-miona defensywnymi, którzy...
Dziś napewno wygramy
Oshima biega dużo i to wszystko co potrafi.Piłka albo do najbliższego zawodnika często...
Zgadzam się trener zrobił bardzo dużo dla Cracovii tylko że sam to nie może wiele gdy o...
post:
Trenerze
Precyzując, chodzi mi o tą część dotyczącą Oshimy. No ale to tylko moja subiektywna ocena
post:
Trenerze
To nie zarzut, tylko uwaga. Nawet jak pytanie uważa się za niezbyt mądre, można jakoś z...
Kibice opamietajcie się.... Sukcesy Cracovii to zasługa trenera!! Gdyby nie ten trene...
post:
Trenerze
Zaskoczyłeś mnie tym zarzutem w stosunku do trenera: gdzie Ty widzisz arogancję w Jego...